Πριν λίγο καιρό οι αγαπητοί φίλοι Αντώνης Κολοβός και Νίκος Μούσιας μου έκαναν την τιμή να με καλέσουν στην εκπομπή Πτήση 202, όπου διάλεξα τη μουσική με το πολύ ευρύ και χαλαρό πλαίσιο "μουσική και κωμωδία". Την εκπομπή εκείνη μπορείτε να την ακούσετε εδώ:
Aυτή η εκπομπή είναι και η καλύτερη αφορμή να καλυφθεί μια σημαντική παράλειψη του blog, ο Αυστραλός Tim Minchin. Στο κομμάτι Prejudice (που ακούγεται στην εκπομπή και μπορείτε να δείτε υποτιτλισμένο εδώ) πατάει με πανέξυπνο τρόπo σε έναν αναγραμματισμό για να παίξει με τις λέξεις, τη δύναμή τους και τη σχέση τους με την προκατάληψη...
Όλοι συμφωνήσαμε ότι η μία ώρα δεν αρκεί για ένα τέτοιο αφιέρωμα, οπότε ανανεώσαμε το ραντεβού μας με τον Νίκο και τον Αντώνη για αυτήν την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου, στις 5 η ώρα, στο Μεταδεύτερο.
------------------------------------------
Και τώρα στα σοβαρά. Είναι λίγο δύσκολο να διαβάζετε αυτές τις γραμμές και να μην έχετε ακούσει για το διαβόητο άρθρο 8 του "νόμου Λιβάνιου": με δυο λόγια, με το πρόσχημα της ενσωμάτωσης μιας ευρωπαϊκής οδηγίας, δίνεται η διακριτική ευχέρεια σε μπάτσους και δικαστές να κρίνουν ότι το τάδε καλλιτεχνικό έργο "υποκινεί βία" και το δείνα "προσκαλεί δημόσια σε τρομοκρατικές ενέργεις".
Θα μπορούσα να πω πολλά περισσότερα αλλά προς το παρόν αρκούμαι να μεταφέρω την ανακοίνωση της Εργατικής Ομάδας Stand-Up Κωμικών και Ηθοποιών Improv που τα λέει άψογα και επιδεικνύει για μια ακόμη φορά τα αντανακλαστικά της ντόπιας κοινότητας του Stand-Up Comedy:
Οι απαγορεύσεις που ξεκίνησαν από το δρόμο, περνάνε και στον λόγο. Μετά από μήνες ανεργίας και καλλιτεχνικής απραγίας, έρχονται περικοπές και στα αστεία μας.
Την ημέρα που επιβάλλεται lockdown μέσα στο lockdown, η κυβέρνηση επιχειρεί να περάσει ένα νομοσχέδιο που θα περιορίσει σημαντικά την ελευθερία του λόγου και της έκφρασης.
Ο νόμος Λιβάνιου για τα ΜΜΕ, θα τιμωρεί με φυλάκιση όποιον/α δημοσιεύσει «οπτικοακουστικό υλικό στο διαδίκτυο» το οποίο παρακινεί σε «πράξεις βίας» ή «τέλεσης τρομοκρατικού εγκλήματος».
Προφανώς, πρόκειται για ένα νόμο που θα έπρεπε να ανησυχεί τον καθένα και την καθεμία, αλλά θεωρούμε ότι ως κωμικοί είναι ακόμα πιο εύκολο να μπούμε στο στόχαστρο.
Σχεδόν όλοι και όλες στον χώρο δρούμε ανεξάρτητα, χωρίς μεγάλες εταιρείες να μας προστατεύουν στα μετόπισθεν. Ανεβάζουμε το υλικό μας στο διαδίκτυο με αποκλειστικά δική μας ευθύνη.
Είναι ζωτικής σημασίας και απολύτως απαραίτητο για την δουλειά/τέχνη μας. Εκεί βρήκαμε ένα καταφύγιο που κανένα άλλο μέσον δε θα μας προσέφερε ποτέ. Αν εξαιρέσουμε τον αλγόριθμο, μιλάμε για μια ελευθερία παρόμοια με αυτή της ζωντανής σκηνής, όπου μόνος κριτής είναι το ίδιο το κοινό. Δεν έχουμε ανάγκη από κανέναν “μπαμπούλα” ή “μέντορα” να μας νουθετεί πώς να γράψουμε ένα αστείο και πόσο μάλλον να καθοδηγεί τον κόσμο με τι να γελάσει. Τα όρια τα ανακαλύπτουμε, και τα επαναπροσδιορίζουμε, κάθε φορά μέσα από την αλληλεπίδρασή μας με το κοινό. Και μάλιστα, όσον αφορά την αυτοσχεδιαστική κωμωδία, είναι αδιανόητο να ποινικοποιηθεί ο "αυθορμητισμός" και οι χαρακτήρες που δημιουργούνται επί σκηνής.
Η κωμωδία πάντα έπαιζε με τα όρια της κοινωνίας. Θα λέγαμε ότι ο ρόλος των κωμικών, και γενικά των καλλιτεχνών, είναι να τα πιέζουν λίγο παραπέρα κάθε φορά. Λέμε άβολες αλήθειες, εκφραζόμαστε ωμά, και μιλάμε για θέματα ταμπού. Ζώντας σε μια συντηρητική χώρα, όπως η Ελλάδα, τα πράγματα είναι ήδη αρκετά δύσκολα από μόνα τους.
Ο καλλιτεχνικός τρομονόμος θα μας πάει κάμποσα χρόνια πίσω (ή πολύ μπροστά, για όποιον και όποια φαντάζεται μια τεχνοκρατική δυστοπία για μέλλον) και θα σφραγίσει επισήμως τα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας μας. Κι ενώ εμείς, εδώ τόσο καιρό, συζητούσαμε με ανοιχτό μυαλό, για την πολιτική ορθότητα ή τα όρια της σάτιρας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, πατώντας πάνω σε νομοσχέδιο του 2019 του ΣΥΡΙΖΑ, μας λέει στην ουσία ότι θα μπαίνουμε στη φυλακή όταν οι ακροδεξιοί ταγοί της Βουλής και των ΜΜΕ δεν ικανοποιούνται με τα αστεία μας.
Ο νόμος είναι επίτηδες τόσο γενικόλογος, ώστε το κράτος να αποφασίζει το ίδιο τι συνιστά, όχι μόνο τρομοκρατία και βία, αλλά και τι υποκίνηση σε αυτά. Στον φανταστικό κόσμο των κειμένων μας πάντως, πολλές φορές έχει πέσει το πολίτευμα, έχουν λιντσαριστεί πολιτικοί, έχει καταστραφεί η κοινωνία, κι έχει επικρατήσει ατελείωτο χάος.
Δίνουμε άραγε έμπνευση για καταφυγή σε βία έτσι;
Aναρωτιόμαστε αν μια κυβέρνηση, που με το ζόρι δέχεται την κριτική χωρίς να την μετασχηματίσει σε πύρινο πολιτικό λόγο αυτοχτυπήματος στην πλάτη, θα δεχτεί και λίγη σάτιρα ή αν θα αποφασίσει ότι υποκινούμε τη βίαιη αφαίρεση ψήφων της από το εκλογικό σώμα.
Γνωρίζουμε ήδη ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί επιλεκτικά στοχεύοντας, όπως πάντα, την εργατική τάξη και τους αδυνάμους. Δε θα το ρισκάρουμε. Θα προτιμήσουμε να μπλοκάρουμε το νομοσχέδιο.
Στην Ισπανία, όπου υπάρχει παρόμοια νομοθεσία, ο ράπερ Pablo Hasel ήδη διώκεται για τους αγωνιστικούς του στίχους και επειδή «προσέβαλε το στέμμα». Εμείς ξέρουμε ότι ένας γελωτοποιός αξίζει μόνο όταν απειλείται με αποκεφαλισμό από τον βασιλιά. Ειδάλλως, είναι αυλικός.
Δείχνουμε για ακόμη μια φορά την ενότητα της σκηνής μας. Καλούμε σωματεία, καλλιτέχνες, και το κοινό να πάρουν θέση. Καταδικάζουμε την κρατική λογοκρισία και απαιτούμε να αποσυρθεί άμεσα αυτό το “παλαιάς κοπής” αυταρχικό νομοσχέδιο.
Στηρίζουμε την κινητοποίηση των σωματείων του πολιτισμού την Πέμπτη 11/2 και ώρα 12:00 στα Προπύλαια.
ΚΑΜΙΑ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
