Αφιέρωμα στο ελληνικό σταντ-απ #2: Δημήτρης Δημόπουλος

Info
Ο Δημήτρης Δημόπουλος ξεκίνησε στην κωμωδία ως σταντ-απ κωμικός το 1996 ως μέλος της ομάδας «Νύχτες Κωμωδίας». Από το 2009 έγραψε και παρουσίασε δύο σόλο παραστάσεις ("Αντί διδακτορικού" και "Υπερπαραγωγή") καθώς και συμμετείχε σε ομαδικές παραστάσεις σταντ-απ σε όλη την Ελλάδα.
Ως ηθοποιός και τραγουδιστής έχει συνεργαστεί με την Εθνική Λυρική Σκηνή, την εταιρεία μουσικού θεάτρου Οι Όπερες των Ζητιάνων, στο ελεύθερο θέατρο και τη μεταγλώττιση.
Πέραν του σταντ-απ, έχει γράψει το λιμπρέτο για τις όπερες «ΑirRossini» και «Yasou Aida!» για το οποίο βραβεύτηκε με το Έπαινο «Κάρολος Κουν» 2012 Δραματουργίας Ελληνικού Έργου από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών.
Έγραψε και σκηνοθέτησε το μιούζικαλ «Δε Λουκ» και τα μουσικοθεατρικά δρώμενα «Νυχτερινά Τραγούδια» και «Das Schubert Diploma».
Ως μεταφραστής έχει εργαστεί στον υποτιτλισμό, τη μεταγλώττιση και το θέατρο.
Την περίοδο 2013-2014 θα συνεχίσει τη συνεργασία του με το Φεστιβάλ Κωμωδίας Ξάνθης ως καλλιτεχνικός σύμβουλος, με τη Neuköllner Oper στο Βερολίνο για την επανάληψη της όπερας «AirRossini» και την Εθνική Λυρική Σκηνή που του ανέθεσε την απόδοση στα ελληνικά της οπερέτας «Η Νυχτερίδα».
Γνωρίζει γερμανικά, αγγλικά, ισπανικά και ρώσικα, είναι πτυχιούχος υποκριτικής (Ανωτέρα δραματική σχολή Ίασμος), πτυχιούχος Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΙ Αθηνών) και απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών.

Q&A

Πώς σκέφτηκες να ασχοληθείς με το stand-up; Πώς και πότε ξεκίνησες να κάνεις;

Δεν το σκέφτηκα, το έκανα. Ήταν το καλοκαίρι του 1995, όταν δούλευα ως συνοδός κλινοθεσίου στους γερμανικούς σιδηροδρόμου που σκέφτηκα πως «αν δω και φέτος πως γίνεται ακρόαση για αυτές τις «Νύχτες Κωμωδίας» που διάβαζα πέρσι στις εφημερίδες, θα πάω!». Χωρίς να ξέρω τι είναι, χωρίς να το έχω δει, ήταν απλώς η μόνη ακρόαση που είχα διαβάσει ποτέ πως γινόταν και έπρεπε κάπως να εκφράσω την ανάγκη μου να είμαι σε μια σκηνή που είχα καταπιέσει όσο ήμουν έφηβος. Η ανακοίνωση για την ακρόαση δημοσιεύτηκε, πήγα, προσπαθώ να μη θυμάμαι τις βλακείες που έκανα, αλλά για κάποιο λόγο η Λουκία Ρικάκη με ενέταξε στην ομάδα που στηνόταν για την πρώτη χρονιά που οι «Νύχτες Κωμωδίας» αποκτούσαν την πρώτη τους μόνιμη στέγη στα Εξάρχεια, στη Θεμιστοκλέους 104. Την πρώτη μου παράσταση την έκανα το 1996 και πρέπει να έπαιξα 2 ή 3 φορές εκείνη τη χρονιά. Πήγαινα όμως συχνά και έβλεπα παραστάσεις, ήταν η μόνη μου ευκαιρία να δω κάτι χωρίς να το πληρώνω. Έμαθα το σταντ-απ πάνω στη σκηνή, εις βάρος του έρμου του κοινού που έπρεπε να με ανεχτεί ανάμεσα σε τόσους κωμικούς που ήταν τότε πολύ καλύτεροι από ό,τι θα φανταζόμουν ποτέ πως θα γίνω.

Από πού αντλείς το υλικό σου και ποιους τρόπους χρησιμοποιείς για να γράφεις τα κείμενά σου;

 Στην αρχή το υλικό μου προέκυπτε σε μεγάλο βαθμό από τη θεματολογία που θα είχε η βραδιά που θα συμμετείχα στις «Νύχτες Κωμωδίας» και ο κύριος γνώμονας μου ήταν «να αρέσει, να γελάσουν». Και να μη συμπίπτουν τα κείμενά μου με τα κείμενα των άλλων, κάτι πολύ δύσκολο, μιας και όλοι ήμασταν άπειροι συγγραφικά και οι κοινοτοπίες έδιναν και έπαιρναν. Δεν είχα πρόσβαση στη βιβλιογραφία ή τη βιντεογραφία που είχα αργότερα, οπότε ο τρόπος ήταν ένα μπάχαλο! Εμπειρικά ανακάλυπτα τους κανόνες της κωμωδίας στη συγγραφή και την παρουσίαση. Η πρώτη συνειδητή συγγραφική απόφασή μου ήταν το καλοκαίρι του 2004, όταν γνώριζα πως το «100% Κωμωδία», η εκπομπή με μαγνητοσκοπημένες παραστάσεις από τις «Νύχτες Κωμωδίας» που παρουσιαζόταν στο Star, θα συνεχιζόταν και την επόμενη σεζόν. Τότε αποφάσισα να γράψω τα κείμενά μου με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αφήνω περιθώρια λογοκρισίας από το κανάλι, ώστε να έχω εγώ τον πλήρη έλεγχο του κειμένου μου. Όταν πάλι το 2008 αποφάσισα να συγκεντρώσω το υλικό που είχα ως τότε και να κάνω ένα μονόλογο, αποφάσισα να μη συμπεριλάβω καθόλου θέματα σχέσεων και σεξ. Ο μονόλογος που προέκυψε, το «Αντί Διδακτορικού», ήταν ένα μάθημα περισσότερο διαχείρισης υλικού, παρά συγγραφής, αφού βασιζόταν σε υλικό που είχε διαμορφωθεί εμπειρικά. Είχα αρχίσει πια να διαβάζω για τους τρόπους γραφής και να βλέπω περισσότερο σταντ-απ, οπότε πια είχα αποκτήσει μια τεχνογνωσία που εφάρμοσα στον επόμενο μονόλογό μου, την «Υπερπαραγωγή». Πλέον το υλικό μου το αντλώ από τα ερεθίσματα που με ενεργοποιούν για να μιλήσω για θέματα που με απασχολούν προσωπικά, από τα πιο αστεία μέχρι και τα πιο σοβαρά. Η αυτοπεποίθηση που απέκτησα με τα χρόνια, μου επιτρέπει πια να μπορώ να ξεπεράσω αστεία του τύπου «έχετε παρατηρήσει πώς...» και να γράφω για αυτά που θέλω εγώ να εκφράσω. Πάντα γυρνώντας στο αρχικό «να αρέσει, να γελάσουν», όχι όμως πια ως φοβία απόρριψης και ανάγκη αναγνώρισης, αλλά ως ουσιαστικό πρίσμα του μέσου της κωμωδίας.

Από ποιους (ξένους) κωμικούς έχεις επηρεαστεί ή ποιοι σου αρέσουν;

 Τζορτζ Κάρλιν. Όταν κάθισα και είδα όλες τις μαγνητοσκοπημένες παραστάσεις του στη σειρά, αισθάνθηκα μια τεράστια επιβεβαίωση πως δεν είναι ανάγκη να είναι όλα μου τα αστεία για «κλανιές-πούτσους-μουνιά»! Δεν είμαι από τους φανατικούς που θυμούνται σε ποιο σπέσιαλ είπε τι, όμως η συνολική εντύπωση που αποκόμισα της εξέλιξης που μπορεί να έχει ένας κωμικός ήταν απελευθερωτική. Ποιοι κωμικοί μου αρέσουν; Καταλήγω στο πως μου αρέσουν οι κωμικοί που παίρνουν ρίσκα, όπως ο Στιούαρτ Λι. Το μεγαλύτερο μάθημα κωμωδίας όμως το πήρα από ένα σωρό άγνωστους κωμικούς που είδα σε παραστάσεις στο Λονδίνο, που έβλεπα τι σημαίνει να αποτυχγάνεις και να συνεχίζεις. Οι μαγνητοσκοπημένες παραστάσεις που βλέπουμε όλοι, είναι η συστημική επιβράβευση ενός κωμικού που κόπιασε πολύ. Το πραγματικό σταντ-απ είναι μόνο στη σκηνή και μόνο εκεί με συναρπάζει!

Ποια η γνώμη σου για την ελληνική σκηνή stand-up comedy και την εξέλιξή της;

Αυτό που θέλω να τονίσω είναι πως ΥΠΑΡΧΕΙ ελληνική σκηνή σταντ-απ. Όταν ο ίδιος αριθμώ τόσα χρόνια ενεργούς δράσης και υπάρχουν συνάδερφοι με περισσότερα ακόμα, γελώ όταν κάθε τρεις και λίγο ορισμένοι ανακαλύπτουν το ελληνικό σταντ-απ τώρα και νομίζουν πως δεν υπήρχε πριν. Αναφέρομαι σε κοινό και κωμικούς. Αμφότεροι δε, είναι πιο ενημερωμένοι πια για το τι συμβαίνει στην αγγλόφωνη σκηνή λόγω διαδικτύου. Όσοι ενδιαφέρονται για το είδος είναι πολύ πιο διαβασμένοι και υποψιασμένοι, το οποίο είναι καλό, μιας και δύσκολα θα δεις Έλληνα κωμικό να βγαίνει πια να παίζει μεταφρασμένα κείμενα του Χικς και του Κάρλιν όπως γινόταν παλιότερα (και αναρωτιόμουν εγώ, πώς μπόρεσαν ενώ ξεκινήσαμε μαζί να γίνουν τόσο καλοί τόσο γρήγορα...) αλλά είναι και κακό, γιατί έχουν μάθει όλοι να καταναλώνουν κωμωδία-κονσέρβα. Το σταντ-απ είναι μια θεατρική τέχνη, και ο καλύτερος χώρος να το χαρείς είναι μια ζωντανή παράσταση. Γι' αυτό θέλω οι κωμικοί που διαβάζουν τώρα, να κλείσουν το ταμπ που έχει το καινούργιο σόου και να κάτσουν να γράψουν. Και το κοινό να δει πού παίζεται η επόμενη παράσταση σταντ-απ στην πόλη του και να πάει. Η ελληνική σκηνή βρίσκεται σε μια πολύ γόνιμη στιγμή, με νέους κωμικούς να θέλουν να παίξουν και τους παλιότερους να διαδίδουν το είδος εκτός των αστικών κέντρων. Είμαι αισιόδοξος, ακόμα και αν κυκλοφορούν διάφοροι που λένε πως κάνουν σταντ-απ και μόνο σταντ-απ δεν είναι αυτό που παρουσιάζουν...

Video

Το παρακάτω βίντεο είναι απόσπασμα από την παράσταση Αντί Διδακτορικού που βιντεοσκοπήθηκε στο Φεστιβάλ Κωμωδίας της Ξάνθης. Σύντομα θα ανέβει ολόκληρη η παράσταση (αφού πρώτα κυκλοφορήσουν ένα δύο βιντεάκια ακόμα) οπότε stay tuned!

Live
O Δημήτρης Δημόπουλος ανακοίνωσε πρόσφατα ότι αφήνει τη σκηνή του σταντ-απ για άγνωστο χρονικό διάστημα και όλοι ελπίζουμε να είναι απλά ένα σύντομο και δημιουργικό διάλειμμα.

Links
Το blog του Δημήτρη Δημόπουλου
Η σελίδα του στο youtube, όπου θα ανέβουν και τα υπόλοιπα βίντεο από το Αντί Διδακτορικού
Παλιότερο post στο blog (το πρώτο σχετικά με το ελληνικό σταντ-απ) με κάτι-σαν-review για την Υπερπαραγωγή και παλιότερο βίντεο του Δημήτρη
Σελίδα στο facebook
Συνέντευξη 1 Συνέντευξη 2